|
Kanonia 18, hip. 80.
Pierwotnie w tym miejscu istniało przejście między dwoma
rzędami domów kanonickich ku baszcie w murach obronnych,
obok której (zapewne u wylotu ul. Dawnej) przebita
furta, zwana z czasem Porta Canonicorum. W roku 1487
wzmiankowany dom (zapewne drewniany) przy baszcie, wraz
z którą należał do kanonika Andrzeja z Jasienic, pisarza
ziemi warszawskiej. W pierwszej połowie XVII wieku
wzniesiona przyległa do baszty kamienica, 1650 własność
kanonika, potem dziekana warszawskiego Jana Piaseckiego.
Następnie rozbudowana poza mur obronny (baszta
wchłonięta przez budynek) uzyskała kształt zachowany do
1944. W roku 1743 własność kanonika Stanisława
Sułkowskiego, nazwana wówczas "ingres", co oznaczało
zapewne istnienie (zgodnie z tradycją) sieni
przejściowej przez budynek.
Następnie własność m.in.: 1754 kanonika, archidiakona
Antoniego Grzegorzewskiego, 1784-97 kapituły, później
kanoników: 1819 Konstantego Kuszla, 1821 Antoniego
Dąbrowskiego, przed 1848 Michała Wierzbowskiego, od 1865
własność rządowa, po 1918-46 ponownie w posiadaniu
kapituły.
W latach siedemdziesiątych XIX wieku przeprowadzono
remont generalny pod kierunkiem Edwarda Cichockiego.
1892 dom opieczętowany, przeznaczony do rozbiórki. 1919
przebudowany przez Zdzisława Kalinowskiego (istniała
data na szczycie od ul. Dawnej).
W czasie jednego z tych remontów dodane wysunięte ku
skarpie wiślanej oficyny.
Spalony i zburzony 1944,
odbudowany 1959 wg proj. Haliny Trojanowskiej i Jerzego
Pawłowskiego, bez oficyn, wnętrza nowo projektowane. |
W czasie odbudowy odkryto
fragmenty dolnych partii baszty, które, wraz z krótkim
odcinkiem muru obronnego, uzupełniono i wyeksponowano; w
związku z tym w nowo projektowanej elewacji od strony
Wisły część parteru cofnięta, a wyższe kondygnacje
wsparte na filarach. Trzykondygnacjowa, na planie
zbliżonym do kwadratu, z bardzo wąskim jednoosiowym
frontem od ul. Kanonia, w którym wejście do odtworzonej
przelotowej, szerokiej, sklepionej sieni otwartej na
Wisłę; elewacja od ul. Dawnej czteroosiowa, nowo
projektowana. Sklepione piwnice tylko pod tylną lewą
częścią budynku, zapewne z w. XVIII. |